Onze hersenen zijn constant actief en maken continu hersengolven aan. Afhankelijk van de toestand waarin we zijn, hebben deze hersengolven dominante frequenties. Zo maken je hersenen tijdens diepe slaap dominant deltagolven aan en tijdens een lange autorit waarin je een beetje dromerig wordt en denkt: “Goh ben ik hier al?”, zijn de alfa hersengolven dominant aanwezig.
Wat zijn hersengolven?
In de hersenen worden constant elektrische pulsjes aangemaakt waarbij energie vrijkomt. Samen met neurotransmitters en hormonen (signaalstoffen) bepalen deze hoe je de wereld om je heen ervaart. De patronen die de elektrische pulsen veroorzaken worden hersengolven genoemd. Er zijn een paar verschillende soorten te onderscheiden.
Soorten hersengolven: de frequenties
Grofweg zijn er vijf hersengolffrequenties te onderscheiden. Daarnaast zijn er nog subcategorieën binnen deze gebieden, maar om je een overzichtelijk beeld te geven, beperk ik me hier even tot die vijf.
Delta golven (0.5 tot 3 Hz)
Deltagolven zijn de langzaamste hersengolven. Net zoals de beat in housemuziek is deze diep penetrerend. Deze golven worden dominant gegenereerd tijdens zeer diepe meditatiesessies en droomloze slaap.
Theta golven (3 tot 8 Hz)
Theta hersengolven komen voor tijdens de slaap, maar zijn ook dominant tijdens een diepe meditatie of onder hypnose. Wanneer we theta hersengolven aanmaken, hebben we het best toegang tot ons geheugen en ons onderbewuste.
Alfa golven (8 tot 12 Hz)
Alfa hersengolven zijn vooral dominant in een ontspannen toestand, maar waarbij we nog wel input verwerken vanuit onze omgeving.
Bèta golven (12 tot 38 Hz)
Bèta hersengolven zijn dominant wanneer we in een wakkere bewustzijnsstaat verkeren. Tijdens de waaktoestand zijn we bewust in staat onze aandacht te richten op cognitieve taken en de buitenwereld.
Gamma golven (38 tot 42 Hz)
Gamma hersengolven hebben de hoogste frequentie. Ze zorgen voor de gelijktijdige verwerking van informatie uit verschillende hersengebieden. Door hun hoge frequentie zijn ze in staat om informatie snel en stil door te geven.
Over alfa hersengolven
Alfa hersengolven zijn de hersengolfpatronen die Zen-monniken veelvuldig produceren. Jarenlange training in meditatie en ademhalingstechnieken, maakt dat zij deze toestand tot in perfectie beheersen. Een typische alfatoestand wordt beschreven als een toestand van ‘flow’, een situatie van ontspanning – zowel lichamelijk als geestelijk – waarin alles vanzelf lijkt te gaan, zelfs inspannende activiteiten. Ook brengen alfagolven een diep gevoel van gemoedsrust en verhogen ze de creativiteit en productiviteit. Lees meer uitleg over de frequenties van hersengolven.
Train je hersengolven
Je kunt je hersenen trainen om meer alfa hersengolven aan te maken en jezelf te leren om naar believen in een alfatoestand te komen. Manieren om jezelf hierin te trainen zijn bijvoorbeeld neurofeedback, meditatie en het luisteren naar binaural beats.
Het mooie is dat we tegenwoordig gebruik kunnen maken van moderne technieken. Terwijl monniken vroeger jarenlange training nodig hadden om hun hersengolven te trainen, kunnen we tegenwoordig met de genoemde technieken in slechts 15-20 minuten al dominante alfa hersengolven aanmaken.
Onderzoek naar hersengolven
Een van de autoriteiten op het gebied onderzoek naar hersengolven is Anna Wise. Zij deed vooral onderzoek naar de relatie tussen hersengolfpatronen en spiritualiteit en schreef er ook twee boeken over: Awakening the Mind en The High Performance Mind. Een van de conclusies uit haar onderzoek is dat mensen die in staat zijn om bijzondere prestaties te leveren – denk dan aan topsporters, scherpe denkers en topwiskundigen – op al hun hersengolfpatronen, van delta tot en met gamma hersengolven, goed presteren. Ofwel, al hun hersenfrequentiegebieden zijn goed ontwikkeld.
Voordelen van alfa hersengolven
Als je ooit in een flow-toestand bent geweest – een situatie waarin je gevoel voor tijd en bewustzijn bent kwijtgeraakt en waarin je buitengewoon productief was – dan heb je al ooit een dominantie van alfa hersengolven ervaren. Een hoge alfa heeft een aantal grote voordelen voor je geestelijke gesteldheid:
- Het vermindert onrust1
- Het vermindert depressie2
- Het vergroot creativiteit3,4
- Het verhoogt de pijntolerantie5
- Het verhoogt stresstolerantie6
Kortom, wanneer je in staat bent om je hersengolven te beheersen en een dominant alfahersengolfpatroon aan te maken, kalmeer je je geest, waardoor je rustiger, gelukkiger, minder reactief, creatiever een productiever persoon kan zijn. Het zal je in staat stellen om effectiever door het leven te gaan, waardoor je beter in staat bent om de gevisualiseerde doelen die je jezelf hebt gesteld, te realiseren.
Hoe train je alfa hersengolven?
Er zijn verschillende manieren om je alfagolven te trainen. Wanneer je dit regelmatig doet, conditioneer je de hersenen op dezelfde manier zoals je gedachtenpatronen en gedrag kunt conditioneren. Oefening baart kunst en hoe vaker je jezelf traint, hoe meer ´hardwired´ het patroon in je hersenen wordt ingebed.
Meditatie
Meditatie is de oudste manier om je hersenen te trainen. Het gevoel van innerlijke rust en focus dat je krijgt door meditatie is te danken aan de toegenomen alfa hersengolven. Het is een van de meest toegepaste methoden om optimaal te kunnen presteren. Topsporters, zakenlui en politici, veel van hen passen meditatie toe om de beste prestaties te kunnen leveren.
Wel kost het enige inspanning om te leren mediteren en de voor jouzelf beste meditatiemethode te kiezen. Ook kan het, vooral voor onrustige geesten, wel even duren voordat je het onder de knie hebt. Een snellere manier om je hersenen in een meditatieve toestand te brengen is door te luisteren naar binaural beats.
Binaural beats
Binaural beat is speciaal ontworpen muziek om specifieke hersengolfpatronen te trainen. Ook voor alfagolven zijn er online talloze gratis geluidsfragmenten te vinden. Kijk maar eens op Youtube.
Bij binaural beats is het noodzakelijk een stereo hoofdtelefoon of oordopjes te gebruiken, aangezien er links en rechts een verschillende frequentie wordt afgespeeld. Lees meer over binaural beats.
Ervaar dankbaarheid
Hoewel de meeste mensen niet direct de link leggen tussen dankbaarheid en hersengolven, is deze er wel degelijk. Met je gedachten kun je er namelijk bewust voor kiezen om bij jezelf een bepaalde emotie op te roepen.
Op een moment van onrust of onvrede las je dan een moment in waarop je jezelf aanzet om een dankbaar gevoel op te roepen. Denk bijvoorbeeld aan een dierbare, een huisdier of een situatie waarin je superdankbaar was.
Gepaard met het gevoel dat je oproept, synchroniseren de hersengolfpatronen zich. Het dominante hersengolfpatroon is alfa. Door jezelf hierin te trainen ´neem je je hersengolven mee´. Je zal vanzelf ervaren hoe krachtig een gevoel van dankbaarheid werkt. Een waardevolle hulpbron is de NLP techniek Ankeren.
Vermijd blauw licht
Daglicht is opgebouwd uit een zeer breed spectrum van lichtgolven. Blauw licht zoals we dat kennen van beeldschermen, led/lampen, telefoons en tablets maakt daarvan slechts een klein deel uit. Net zoals junkfood slecht is voor onze lichamelijke gezondheid, zo is blauw licht dat voor onze hersengezondheid.7
Blauw licht verstoort je hersengolfpatronen en saboteert daarmee je slaapbehoefte. Aangezien onze dagelijkse beeldschermtijd nog altijd groeit, is het belangrijk jezelf te beschermen tegen dit lichtspectrum, zeker als je je alfa hersengolven wilt trainen.
Een manier om je ogen te beschermen blauw licht op te vangen, is het dragen van een blauw licht bril. Deze filtert het blauwe licht, voordat het via de ogen de hersenen in komt en daarbij de hersengolven verstoort.
