We hebben allemaal weleens een periode in ons leven dat het even wat minder lekker gaat. We zijn wat zwaarder op de hand, we krijgen wat vaker tegenslagen te verwerken en we zien het even niet meer zo positief in allemaal. Het placebo effect kan bijzonder waardevol zijn om jezelf weer op de rit te krijgen en het leven weer volop positief te benaderen, want jij bent de placebo! Als je dat maar beseft!
Maar het placebo effect betekent toch juist dat iets níét werkt en dat je het jezelf wijsmaakt? Precies, en daar gaat het juist om! Het gaat er niet om dat het ‘in het algemeen werkt’, maar dat het voor jou werkt! Voor sommige mensen is het belangrijk dat iets wetenschappelijk is vastgesteld, voor anderen is het belangrijk dat het werkt.
Onze geest heeft het vermogen om zichzelf iets wijs te maken. Op basis van aannames en overtuigingen hebben we ‘intern’ een dialoog met onszelf. In dit gesprek beredeneren we onze ‘realiteit’, onze waarnemingen. Voorbeeld: “Zij kijkt me zo aan, dus dan zal ze me wel niet mogen. Nou, dan kan ik het wel shaken.”
Net zoals we in staat zijn onszelf depressief of ziek te praten, zo zijn we ook in staat onszelf beter te praten. En dit vermogen kan weleens juist het verschil maken tussen jouw positieve of negatieve levensinstelling.
Wat is het placebo effect?
Het placebo effect is de positieve uitkomst die iemand verkrijgt na het gebruiken van een ‘middel’ dat in feite niet werkzaam is. Wetenschappers nemen aan dat het positieve resultaat wordt veroorzaakt door het geloof (overtuigingen), vertrouwen en de hoop dat het middel werkt tegen de klachten. Het nocebo effect werkt precies andersom: een niet-werkend middel heeft dan een negatief effect.
Ik heb bewust gekozen voor de term ‘middel’, aangezien het placebo effect meestal van toepassing is op een klinische setting waarbij een patiënt een niet-werkzaam medicijn krijgt toegediend. Natuurlijk kan een middel ook een communicatietechniek zijn in een therapeutische setting. Zo kunnen het inbeeldingsvermogen of visualisatietechnieken namelijk bijzonder krachtige tools zijn bij het creëren van jouw realiteit.
Patronen en je onderbewuste
We hebben allemaal onze gewoontes. Sommige mensen zetten zodra ze uit bed komen koffie, anderen luieren nog een half uur. Al deze patronen ontwikkelen zich van jongs af aan en naarmate je ouder wordt zijn deze diepgewortelde patronen steeds lastiger te doorbreken. Je kan het zien als tractorsporen waar je nog maar moeilijk uit kan komen.
Deze patronen zijn als het ware onze softwareprogramma’s waarmee we onze hardware (ons lichaam) besturen. Hoe vaker we een ‘softwareprogramma’ inschakelen hoe dieper deze geworteld raakt in ons systeem. Je kunt dit merken als je je dagelijkse ritje naar en van je werk eens voor de geest haalt. Je hoeft er niet meer bij na te denken; je neemt automatisch de goede afslag, weet bij welke rotonde je driekwart rond moet en eenmaal op je werk loop je direct naar de koffieautomaat.
95% van al deze patronen zit opgeslagen in je onderbewuste en deze voer je dus uit zonder dat je er maar bij stilstaat. Wanneer je dus je gedrag wilt veranderen, is het dus belangrijk om jezelf bewust te zijn van je patronen en moet je dus je onderbewuste in duiken.
Het onderbewuste is voor de meeste mensen lastig toegankelijk en is uitsluitend te bereiken met diepe vormen van meditatie en hypnose, waarbij de hersenen onder bepaalde frequenties (theta golven) toegang bieden tot ons onderbewuste. Om die reden kan het placebo effect een doeltreffende manier zijn om toch een gewenst resultaat te boeken.
Bepaal je eigen uitkomst met het placebo effect
Net zoals we in staat zijn onszelf een vervelend, angstig of verdrietig gevoel te geven, zo zijn we ook in staat om onszelf fijn, vrolijk en levenslustig te voelen.
Met je hoofd bepaal jij namelijk hoe je jezelf gaat voelen. Het draait allemaal om dat kleine stukje bewustzijn over hoe je emotie zich vormt. Hoe werkt het dan precies?
Je belandt in een situatie, bijvoorbeeld op je werk. Je manager geeft aan een gesprek met je te willen en op dat moment voel je direct de zenuwen door je lijf gieren. Je weet dat je contract binnenkort afloopt en door je ziekteverzuim kan het er weleens naar uitzien dat het contract niet wordt verlengd. Je ademhaling komt hoger in je borst en wordt onrustig en bang. Door deze onrust gaan je gedachten met je aan de haal. Wat als ik straks zonder werk zit? Hoe lang gaat het weer duren voor ik een andere baan heb? Misschien moet ik dan straks wel veel langer reizen en mijn leuke collega’s missen.
Dit is het punt waarop je alert moet zijn! Want hoe steekt de bovenstaande anekdote in elkaar? Je manager wil een gesprek met je. Jij voelt je direct van streek en wordt bang. Althans, zo ervaar je het! Vaak is zo’n gevoel het gevolg van een eerdere ervaring in je leven of gegrond op aannames. En hoe representatief is die ervaring of aanname?
In feite ligt aan het gevoel een patroon of aanname ten grondslag, want je weet niet waarover hij je wil spreken.
Op dit punt kun je het placebo effect voor je laten werken door tussen de eerste impuls (“Oe, straks wordt mijn contract niet verlengd en dan dit en dat…”) een gedachte te plaatsen. Weet je namelijk wel zeker dat het over je contract gaat? En al zou het over contractbeëindiging gaan, is het dan het einde van de wereld? Biedt het niet juist een prachtige mogelijkheid om je vertrouwde patronen op je werk te doorbreken en te groeien?
Door het placebo effect voor je te laten werken door middel van een kleine herkadering, kun je een negatief gedachtenpatroon eenvoudig doorbreken en inruilen voor een positieve. Natuurlijk kunnen diep verankerde patronen en overtuigingen niet altijd zo eenvoudig worden doorbroken, maar het gros van de negatieve gedachten die een gemiddeld mens dagelijks heeft wel.
Op deze manier kun je een ‘donkere’ periode in je leven een stuk veraangenamen en het leven een stuk positiever inzien. Besef altijd dat jíj aan het stuur zit en niet je gevoelens. Je emotie is namelijk het resultaat van de wisselwerking tussen gevoelens en gedachten. Laat positieve gedachten altijd op zijn beloop, laat negatieve gevoelens altijd overstemd worden door positieve gedachten jouw placebo effect).
