Wanneer je jezelf voortdurend moe, gedemoraliseerd en geïrriteerd voelt, kan er sprake zijn van een burn-out, een aandoening die geassocieerd wordt met een potentieel dodelijke hartritmestoornis. Dat is de conclusie van een groot onderzoek dat onlangs werd gepubliceerd in het European Journal of Preventive Cardiology.
“Vitale uitputting, meestal aangeduid als ‘burn-out’, wordt veroorzaakt door langdurige en heftige stress op het werk of thuis,” vertelt auteur van de studie Dr. Parveen K. Garg van de Universiteit van Zuid-Californië in Los Angeles. “Het verschilt van depressie, dat wordt gekenmerkt door een slecht humeur, schuldgevoel en een slecht zelfbeeld. De resultaten van onze studie bevestigen verder de schade die kan worden veroorzaakt bij mensen die lijden aan uitputting die niet wordt gecontroleerd.”
Boezemfibrillatie/onregelmatige hartslag en stress
Boezemfibrillatie is de meest voorkomende vorm van hartritmestoornissen. Naar schatting zullen 17 miljoen mensen in Europa en 10 miljoen mensen in de VS krijgen jaarlijks te maken met deze aandoening, waardoor het risico op een hartaanval, beroerte of overlijden toeneemt. De oorzaak van een onregelmatige hartslag wordt echter nog niet volledig begrepen.
Psychische druk lijkt een voorname risicofactor voor atriumfibrillatie, maar eerdere studies toonden uiteenlopende resultaten. Bovendien was tot nu toe het specifieke verband tussen burn-outverschijnselen en boezemfibrilleren niet geëvalueerd.
De onderzoekers in deze studie onderzochten meer dan 11.000 personen op de aanwezigheid van burn-out, woede, antidepressivumgebruik en slechte sociale steun. Ze volgden hen vervolgens gedurende een periode van bijna 25 jaar voor de ontwikkeling van boezemfibrilleren.
Deelnemers met de hoogste niveaus van burn-outklachten hadden een 20% hoger risico op het ontwikkelen van een onregelmatige hartslag in de loop van de follow-up, in vergelijking met degenen met weinig tot geen stressgerelateerde klachten.
Hoewel verder onderzoek vereist is om de waargenomen relatie beter te kunnen interpreteren, merkte Dr. Garg op dat er waarschijnlijk twee mechanismen spelen. “Vitale uitputting wordt geassocieerd met verhoogde ontsteking en verhoogde activering van de fysiologische stressrespons van het lichaam,” zei hij. “Wanneer deze twee chronisch worden geactiveerd, kan dit ernstige en schadelijke effecten hebben op het hartweefsel, wat uiteindelijk zou kunnen leiden tot de ontwikkeling van deze aritmie.”
Stress en hartklachten
Bij het onderzoek werden geen verbanden gevonden tussen woede, gebruik van antidepressiva of slechte sociale steun en de ontwikkeling van boezemfibrillatie. “De bevindingen over woede en gebrek aan sociale steun zijn consistent met eerder onderzoek, maar twee eerdere studies vonden een significant verband tussen het gebruik van antidepressiva en een verhoogd risico op hartritmestoornissen. Het is duidelijk dat er nog meer onderzoek moet worden gedaan, “zei Dr. Garg.
Hij concludeerde: “Het is al bekend dat stress en burn-out het risico op hart- en vaatziekten, waaronder een hartaanval en beroerte, verhoogt. We melden nu dat het ook het risico op boezemfibrillatie, een mogelijk ernstige hartritmestoornis, kan verhogen. Het belang van stressreductie als een manier om de algehele cardiovasculaire gezondheid te helpen behouden, kan niet genoeg worden benadrukt.”
Het bovenstaande onderzoek onderstreept maar weer eens hoe belangrijk het is om een goed balans tussen stress en ontspanning te handhaven. Ontspanningsoefeningen en meditatie kunnen waardevolle preventieve maatregelen zijn om hartklachten te voorkomen.