Gapen is aanstekelijk, lachen ook. Hoe komt het dat we elkaars blikken opzoeken als een komiek ons aan het lachen maakt? Waarom doe je je mond open als je baby bij het eten stijf de lippen op elkaar houdt? Het zijn de spiegelneuronen die hier aan het werk zijn.
In dit artikel leg ik je uit wat spiegelneuronen zijn, hoe ze werken en hoe we er bovendien optimaal gebruik van kunnen maken voor beter wederzijds begrip.
Wat zijn spiegelneuronen?
Spiegelneuronen zijn gespecialiseerde neuronen in onze hersenen die ons in staat stellen om andermans gedrag te imiteren en daardoor bovendien beter te interacteren met de ander.1 Wetenschappers hebben al lang opgemerkt dat dieren die elkaars uitdrukking spiegelen, zoals glimlachen, fronsen en alles daartussenin – dit gebruiken als een essentieel communicatiemiddel.
Resusapen doen dit bijvoorbeeld door middel van de grimassen die ze naar elkaar maken. Zo werkt het ook bij mensen. Het onderzoek naar spiegelneuronen, of mirror neurons in het Engels, werd in 1992 gestart door Italiaanse wetenschappers.
Hoe werken spiegelneuronen?
De werking van spiegelneuronen behoeft geen uitleg. Het is heel kort te omschrijven: ‘aap zien, aap doen’. We communiceren van persoon tot persoon of van primaat tot primaat en vrijwel altijd vindt het spiegelen van het gedrag plaats op onbewust niveau, dus zonder tussenkomst van een bewuste gedachte. In wezen weerspiegelen ze elkaars uitdrukkingen en de daarmee gepaard gaande emoties. Dit is uiteindelijk de verklaring waarom ze de pijlers van empathie vormen.
Neurowetenschapper Marco Iacoboni legt het als volgt uit in een interview in 2008 met Scientific American:
“Wanneer ik je zie glimlachen, vuren ook mijn spiegelneuronen die een cascade van neurale activiteit initiëren. Ik hoef geen enkele conclusie te trekken over wat je voelt, ik ervaar onmiddellijk en moeiteloos (in een mildere vorm natuurlijk) wat jij ervaart.”
Laat spiegelneuronen voor je werken
We hebben allemaal wel de ervaring gehad met een collega die alleen maar kan klagen, altijd alleen maar het negatieve benadrukt en die een negatief stempel drukt op elke werkdag. Het zal je heus wel eens zijn overkomen dat je onder invloed van zijn/haar negativiteit slecht gehumeurd thuiskomt.
Door gebruik te maken van wat je nu hebt geleerd over spiegelneuronen, kun je je collega (op een positieve manier) misleiden. Juist door vrolijk te doen en te laten weten dat die negatieve toestanden allemaal nergens toe leiden of een olijke blik, zal je collega, of hij/zij het nou wil of niet, zich op onbewust niveau spiegelen aan jouw gedrag.
Zelfs als je collega een ‘die-hard’ is en toch weer terugvalt in de negatieve patronen, dan kun je hem/haar conditioneren door gebruik te maken van de werking van spiegelneuronen.
Conclusie
Spiegelneuronen zijn de enige hersencellen die gespecialiseerd lijken om de acties van andere mensen te coderen en ze zijn essentieel voor sociale interacties. Zonder deze cellen zouden we waarschijnlijk een stuk blinder zijn voor de intenties en emoties van andere mensen.
Dus geef je een glimlach? Dan krijg je die terug. Geef je iemand aandacht? Dan krijg je dat terug. Het werkt in feite net als de wet van de aantrekkingskracht: stuur positiviteit het universum in en je zal gehoord worden. Laat je spiegelneuronen voor je werken en haal eruit wat erin zit!
